मिर्गौला फेल हुनुअघि शरीरले दिन्छ यी ६ चेतावनी, भुलेर पनि नगर्नुहोस् बेवास्ता !

सहयात्रा टिभी

काठमाडौं । असार १७, हाम्रो शरीरको एक महत्वपूर्ण तर मौन कार्यकर्ता हो— मृगौला। यसले रगत सफा गर्ने, विषाक्त पदार्थ बाहिर फाल्ने र रक्तचाप नियन्त्रण गर्ने जस्ता अनेकौं महत्वपूर्ण कामहरू चुपचाप गरिरहेको हुन्छ।

तर जब यो अंगले राम्ररी काम गर्न छाड्छ, यसले केही संकेतहरू पठाउँछ। दुःखको कुरा, हामीमध्ये धेरैले यी संकेतहरूलाई सामान्य ठानेर बेवास्ता गर्छौं, जसले भविष्यमा मृगौला फेल जस्तो गम्भीर अवस्था निम्त्याउन सक्छ।

यदि तपाईंले पनि यी ६ मध्ये कुनै लक्षण लगातार अनुभव गरिरहनुभएको छ भने, सचेत हुनुहोस् ।

१. अकारण थकान र कमजोरी
के तपाईंलाई कुनै विशेष काम नगर्दा पनि सधैँ थकित र कमजोर महसुस हुन्छ? जब मृगौलाले रगतलाई राम्ररी सफा गर्न सक्दैन, शरीरमा विषाक्त पदार्थहरू जम्मा हुन्छन्। यसले तपाईंको ऊर्जा खोस्छ र तपाईंलाई निरन्तर थकित बनाउँछ।

२. पिसाबमा समस्या
मृगौलाको समस्याको सबैभन्दा स्पष्ट संकेत पिसाबमा देखिन्छ।

• बारम्बार पिसाब लाग्नु (विशेषगरी राति)

• पिसाब गर्दा पोल्नु वा जलन हुनु

• पिसाबको रङ गाढा हुनु वा फिँज आउनु

• पिसाबमा रगत देखिनु (यो एक गम्भीर लक्षण हो)

३. शरीर सुन्निनु (विशेषगरी अनुहार, आँखा र खुट्टा)
बिहान उठ्दा आँखाको डिल सुन्निएको छ? वा दिनभरि खुट्टा भारी भएर सुन्निएको छ? जब मृगौलाले शरीरबाट अतिरिक्त तरल पदार्थ बाहिर निकाल्न सक्दैन, त्यो शरीरमै जम्मा हुन थाल्छ, जसले सुन्निन थाल्छ।

४. भोक नलाग्नु र वाकवाकी लाग्नु
रगतमा फोहोर पदार्थको मात्रा बढ्दै जाँदा यसले तपाईंको पाचन प्रणालीमा पनि असर गर्छ। खानामा रुचि घट्नु, वाकवाकी लाग्नु र कहिलेकाहीँ वान्ता हुनु पनि मृगौलाको समस्याको संकेत हुन सक्छ।

५. छाला सुख्खा हुनु र चिलाउनु
मृगौलाले शरीरमा खनिज र पोषक तत्वहरूको सन्तुलन पनि कायम राख्छ। जब यो सन्तुलन बिग्रन्छ, छाला सुख्खा हुने, चिलाउने र कहिलेकाहीँ रातो दागहरू देखिने समस्या हुन सक्छ।

६. सास फेर्न गाह्रो हुनु
यदि सामान्य हिँडडुल गर्दा पनि सास फुल्छ भने यो गम्भीर लक्षण हुन सक्छ। मृगौला फेल हुँदा शरीरमा जम्मा भएको अतिरिक्त पानी फोक्सोमा पुग्न सक्छ। साथै, रगतमा अक्सिजनको कमी (एनिमिया) का कारण पनि सास फेर्न गाह्रो हुन सक्छ।

कसरी राख्ने मृगौलालाई स्वस्थ?

मृगौलालाई स्वस्थ राख्न जीवनशैलीमा केही सामान्य परिवर्तन नै पर्याप्त हुन्छ:

• पानी पिउनुहोस्: दिनमा कम्तीमा २-३ लिटर पानी पिउनुहोस्।

• नुन कम गर्नुहोस्: धेरै नुन र प्याकेटका तयारी खानेकुराबाट बच्नुहोस्।

• नियन्त्रणमा राख्नुहोस्: रक्तचाप र मधुमेहलाई सधैँ नियन्त्रणमा राख्नुहोस्।

• औषधिको जथाभावी प्रयोग नगर्नुहोस्: चिकित्सकको सल्लाहविना दुखाइ कम गर्ने (पेनकिलर) वा अन्य औषधि सेवन नगर्नुहोस्।

याद राख्नुहोस्, समयमै देखाइने सानो सावधानीले भविष्यको ठूलो जोखिमलाई टार्न सक्छ।